ثبت نام خودروسازها در روزهای اخیر ارقام چشمگیری را به خود جذب کرده است. ثبت نامهایی که چندین میلیارد دلار سرمایه جذب کردهاند و مشخص نیست این سرمایه خطرناک پس از قرعه کشی چه سرنوشتی پیدا میکند.
بابک صدرایی، کارشناس خودرو، درباره میزان ثبت نامکنندگان خودرو حجم مالی بلوکه شده در این طرح به «انتخاب» گفت: اعداد متفاوت است و گفتهاند 3 تا 3.5 میلیارد دلار است. تعداد ثبت نامیها نزدیک 1.5 میلیون نفر بوده است و 5.6 تا میلیارد دلار به نظر میرسد عدد درستی باشد. برنده اصلی این داستان در بازار، خودروساز و سیستم بانکی است، بازنده اصلی هم مشتری مصرفکننده است. باقیمانده این ماجرا پولهای راکدی است که توانایی در تولید و بیزینس ندارند و در این قرعه کشیها تبدیل به ماشین میشوند. سؤال اساسی اینجاست که ما واقعاً 1.5 میلیون متقاضی واقعی داریم؟ شاید 90 درصد این جمعیت کسانی هستند که پولهای بیکاری دارند و نمیتوانند آن پول را وارد تجارت کنند و وارد دلالی میشوند.
وی در ادامه درباره ایجاد بازار سیاه با ثبت نام ایران خودرو بیان کرد: نهایت صد هزار خودرو میدهد و زمانیکه این حجم پول آزاد شود، وارد بیزینسهای دیگر میشود و خطرناک است. جهش این حجم از پول، یک خطر بزرگ در شرایط تورمی است. در این شرایط یک کارمند زحمتکش که در نهایت 500 میلیون جمع کرده است تا ماشین بخرد اما 9 برابر این قشر، کسانی هستند که در این ثبت نام شرکت کردهاند و دلال هستند. در این بین شانس خریدار واقعی یک نهم است. اینکه به لحاظ روانی بگوییم تقاضا آنقدر بالاست که باید قرعه کشی کنیم، بازار سیاه را قوت میبخشند.
صدرایی درباره قیمت غیرشفاف خودرو گفت: ایران خودرو اگر بخواهد 600 هزار خودرو هم تولید کند، در یک مرحله قرعه کشی نهایت 100 هزار خودرو میتواند تحویل دهد. مسأله اساسیتر این است که قیمت خودرو در کشور شفاف نشد. مگر نمیگویند تولید خودرو با این قیمت ضرر است پس چرا شرایط ثبت نامی برای آن درست میکنند؟ تا زمانیکه قیمت کارخانه و بازار در اثر عرضه مناسب و قیمتگذاری مناسب به یکدیگر نزدیک شوند، شاهد تداوم این روند خواهیم بود. در اقتصادهای خیلی قویتر از ما هم این حجم از تقاضا برای خودرو نیست و این تقاضا واقعی نیست.
منبع: انتخاب